Circus Zandvoort

Opening Circus Zandvoort in 1991, een korte terugblik.

Stukje uit Automaten Magazine November 2003

Op zoek naar het nut van de combinatie met ander entertainment. ‘Het is allemaal bedoeld om reuring te bieden’

Wereldwijd bestaan vele combinaties van ander entertainment met kansspelautomaten. Las Vegas is natuurlijk letterlijk het lichtende voorbeeld, maar ook lokaal in Nederland zijn voorbeelden te vinden van plaatsen die niet ‘zuiver’ amusementscentrum zijn. Hoe werkt de combinatie in Nederland en wat is het effect?

Circus Zandvoort

René Paap doet de voorlichting van Circus Zandvoort, in Zandvoort uiteraard, en bij absentie van directeur Leo Heino legt hij uit hoe het bedrijf is ontstaan. Circus Zandvoort herbergt naast kansspelautomaten een Familyland met kermisspelen en behendigheidsspelen, een bioscoop met theaterfaciliteiten, een foyer en cadeaushops.

‘Play-In BV is een onderneming die zich vanaf 1946 met amusement op de vrijetijdsmarkt richt. Heino senior begon in de oorlog, als alternatieve inkomstenbron tijdens zijn onderduikperiode, met het exploiteren van speelautomaten in cafés. In de zomermaanden reisde hij de toeristen achterna.

In de feestzaal van hotel-café Zomerlust, waar nu het huidige Circus is gevestigd, werden onder andere de van het Amerikaanse leger overgenomen eenarmige bandieten geëxploiteerd, die werkten op zinken dubbeltjes. Eind jaren vijftig bleven de automaten het jaar rond in Zandvoort.

Slecht weer

Circus Zandvoort opende de deuren in 1991, maar dat ging niet zonder slag of stoot. Het gebouw kent een bijzondere architectuur en de realisatie daarvan ging de omwonenden van het gebouw destijds te ver.

‘Het is een spraakmakend gebouw’, erkent René Paap, ‘en dan heb je altijd te maken met voor- en tegenstanders. Uiteindelijk is het er toch gekomen.’ De keuze om een dergelijk ambitieus gebouw in Zandvoort neer te zetten was weloverwogen. ‘Er waren in Zandvoort weinig slecht weer voorzieningen.

Circus Zandvoort bete kende een clustering van een aantal activiteiten. De kermis- en circusgedachte van een rondreizend gezelschap met verschillende disciplines werd omgedraaid: het publiek was de mobiele factor geworden die het ‘vaststaande’ circus kwam bezoeken.

Een cadeaushop, kermisachtige attracties, behendigheids- en kansspelautomaten en een theater-bioscoop vormen nu de activiteiten van Circus Zandvoort. ‘Die combinatie had ook best anders kunnen zijn’, bedenkt René Paap zich, ‘maar in Zandvoort was geen bioscoop dus daar is voor gekozen.

In de winter wonen hier zo’n 16.000 mensen en dan is een bioscoop niet echt winstgevend te maken. Maar als je de bioscoop combineert met andere activiteiten, zodat je bijvoorbeeld personeel kunt uitwisselen, dan is het mogelijk om in een kleine gemeenschap een bioscoop/theater te exploiteren.’

Circus Zandvoort is bovendien elke dag geopend van tien uur ’s morgens tot twee uur ’s nachts. Alleen op oudejaarsavond gaat de zaak om zes uur dicht. Mensen moeten ervan uit kunnen gaan dat het altijd open is’, verdedigt Paap de filosofie.

Hele gezinnen

Architectonisch is het gebouw al een trekpleister op zich

De combinatie van meerdere vormen van ver maak bevalt Circus Zandvoort bij monde van René Paap perfect. Je kunt vooraf allerlei tegenargumenten verzinnen, kansspelen op een plek waar ook kinderen komen, maar in de praktijk klopt daar niets van.

De kansspelautomaten zijn voldoende afgeschermd en er gelden vaste regels, daar is geen onduidelijkheid over. En wat hier binnenkomt aan publiek is heel anders dan in een regulier amusementscentrum, meent Paap. Hier komt een heel gezin binnen.

De kinderen gaan naar de bioscoop, vader en moeder spelen bij de roulettetafel of doen iets anders. Speciaal voor deze groep toeristen hebben wij een assortiment kansspelen waar gespeeld kan worden vanaf een eurocent.

ledereen zoekt hier z’n eigen weg. Ook in het kansspelgedeelte heerst een relaxte sfeer. Je hebt hier het gevoel dat je je opa of sportleraar kunt tegenkomen. Die sociale controle beïnvloedt de sfeer ook positief. Circus Zandvoort heeft geen problemen om een ander publiek te trekken dan de bekende bezoeker van de kansspelautomaat.

‘De bioscoop kan ook worden gebruikt voor theateractiviteiten. Er kunnen 88 mensen in, dus je moet er geen grote artiest neerzetten. Maar de balletschool en de lokale zangvereniging gebruiken de zaal wel. Dan komen er mensen binnen die nog nooit in een ‘gokhal’, zoals zij het noemen, zijn geweest. En als ze zien wat het is, neem je de angst weg. Die combinatie is leuk.’

Sociale rol

Circus Zandvoort stelt zich actief op als het gaat om het bevorderen van het culturele leven in het dorp. ‘We hebben een Stichting Kunstcircus die al jaren in goede samenwerking met de provincie Noord-Holland, de gemeente Zandvoort en de plaatselijke culturele instellingen functioneert.

Wij organiseren dans-, toneel-, theater-, film-, muziek- en andere audiovisuele producties. Ook buiten op het plein worden activiteiten georganiseerd en zo proberen wij Circus Zandvoort toegankelijk te houden voor een breed publiek, ook voor een groep die hier normaal gesproken niet zou binnenkomen.

Kermis Automaten

We hebben een filmclub op elke woensdag, we draaien dan een film uit het filmhuisrepertoire. Dat zijn mensen die zelden of nooit op een kansspelautomaat zullen spelen, maar ze zitten wel naast elkaar, het is allemaal heel open.’

Met de filmprogrammering probeert Circus Zandvoort een zo breed mogelijk publiek te trekken. Dagelijks draait om half twee een Nederlandstalige film, om half vier een kinderfilm met ondertiteling, om zeven uur een film voor kijkers vanaf twaalf jaar en om half tien vanaf zestien jaar.

Paap: ‘Dat is het streven en natuurlijk is het niet altijd vol, maar over een week bezien heb je toch een bepaald aantal bezoekers binnen gehad. Het verhoogt de sfeer en de reuring.’

Geen nadelen?

Nadelen aan de mix kan René Paap niet ontdekken. ‘Juist door de geboden combinatie van vermaak hebben we een juiste mix van publieksgroepen, waardoor we bijvoorbeeld geen overlast hebben van jong publiek. Wat ik al zei, ze kunnen hier ook hun sportleraar tegenkomen. Het is heel toegankelijk.

We hebben ook helemaal geen bewaking nodig, er komt verschillend publiek op af. Door de openheid van het gebouw is er ook geen hoekje waar je je stilletjes terug kunt trekken. Daar is bij de architectuur zeker op gelet, ja. Architectonisch is het gebouw al een trekpleister op zich.

Hier komen zelfs bruidsparen om foto’s te maken. Mensen lopen hier snel naar binnen, maar toch vormen de kansspelautomaten een redelijk afgebakende groep. Het is hier gewoon een onderdeel van meerdere vormen van vermaak.’

Sfeer verhogen

Bioscoop

De kansspelautomaten brengen de bulk van de opbrengsten binnen, erkent Paap. En in die zin zijn ze ook voor Circus Zandvoort onontbeerlijk. ‘Als we met de bioscoop quitte draaien, dan is het goed.

Met de architectuur hebben we geïnvesteerd in de verpakking en met Stichting Kunstcircus investeren we in de directe gemeenschap. Dat alles verhoogt de sfeer en geeft ons een meerwaarde in de gemeente.

Advies voor alle amusementscentra die graag een groter en meer divers publiek willen trekken is wat René Paap betreft dan ook om een combinatie, zoals in Circus Zandvoort, na te streven. Circus Zandvoort heeft ook de nodige mogelijkheden voor bijeenkomsten en vergaderingen in de zakelijke sfeer.

‘Het is allemaal bedoeld om een zo breed mogelijk publiek aan te spreken, reuring te bieden. Kinderpartijtjes worden hier ook gegeven. Eerst naar de bioscoop. behendigheidsspelletjes onder begeleiding, limonade, ijsje, geweldig toch?’

Bronvermelding: Automaten Magazine November 2003