Pijper Automaten

Pijper Automaten Nico Leydes

Stukje uit Magazine Januari 1995

Nico Leydes 40 jaar aan het werk bij Pijper Automaten Centrale by. De Romantiek is er een beetje af.

Nico Leydes

Hij was nog een jonge man toen hij op 29 november 1954 bij Pijper Automaten in Nieuwerkerk aan de IJssel terecht kwam. Dochter des huizes, inmiddels mevrouw Bloemendaal, herinnert het zich nog goed dat hij elke morgen met zijn motor aan kwam tuffen om bij haar vader in de zaak als monteur te werken. Hij is er namelijk nooit meer weggegaan. Nico Leydes, wat grijzer geworden maar nog steeds jong van hart, viert zijn 40-jarige jubileum.

Als iemand de ontwikkelingen van de automaten – van binnen en van buiten – heeft meegemaakt is Nico Leydes het wel. De pindapotten, jukeboxen en flippers herinnert de monteur zich nog levendig. Later kwamen de bingo’s en de Rotamints erbij, gevolgd door de modernere uprights.

Als Nico Leydes terug denkt aan vroeger, is het wel een beetje met heimwee. De romantiek is eraf, vindt hij. Het werk was vuiler, we werkten harder en waren ’s avonds vaak erg laat thuis, maar we waren jong en hadden altijd veel plezier met elkaar. Maar narigheid vergeet je’, relativeert Leydes. ‘Een herinnering is vaak leuker dan de werkelijkheid’.

Kurk en een kromme spijker

De uitdaging was voor een monteur vroeger groter, constateert Leydes als hij terugkijkt. Echt lastige storingen had je toen nog. Er werd vaak een beroep gedaan op het improvisatie-talent van de monteur, want nieuwe onderdelen waren er in de begintijd niet.

Met een kurk en een kromme spijker moesten de monteurs een kast zien te repareren. ‘Nu is het vaak een kwestie van iets verwisselen; en dat kan iedereen’, vindt Leydes.

‘Alles wat vroeger binnenkwam op de werkplaats was oud. Maar zelfs aan de nieuwe kasten hadden we veel werk. Die moesten we bijvoorbeeld helemaal schoonmaken en afvijlen voor andere munten’. Aan een bingo (‘die vond ik eigenlijk toch wel het leukst’) moesten ze vroeger wel twee tot drie weken werken voor het apparaat helemaal klaar was. ‘Maar dan ging hij ook haast niet meer kapot!’

Ook het ombouwen van de jukeboxen van 78 toeren-platen naar 45 toeren-plaatjes was een heel karwei. ‘Toen heb ik heel wat overgewerkt!’

Drie dooie hazen

Gekke dingen heeft hij nooit meegemaakt, zegt hij. ‘Nee, wij hebben een vrij rustige exploitatie. Wij mijden de stad’, licht de heer Bloemendaal, die de zaak van zijn schoonvader heeft overgenomen, toe. “Beroerigheid” heeft Leydes dan ook nooit gehad. Maar denkend aan de tijd van toen, begint hij wel te lachen. Leuke dingen waren er genoeg.

‘Weet je nog, toen in Zaltbommel?’ zegt hij tegen collega Cor van den Hoorn die ook al zo’n 29 jaar bij Pijper Automaten werkt. ‘Samen hadden we een kast gerepareerd in een hotel-café, toen de vrouw van de eigenaar naar ons toe kwam met het volgende verhaal. “Jongens onze deurbel is stuk en ik verwacht nog gasten, dus ik kan niet naar bed. Als jullie de bel even repareren, dan maak ik wat te eten voor jullie klaar.” Dat leek ons op dat late uur een uitstekende ruil.

Toen we klaar waren met de bel, keken we hongerig uit naar wat we te eten zouden krijgen, en ja hoor, daar kwam mevrouw aan met een schoteltje met daarop twee “pink grote” worstjes’. Er wordt nu smakelijk om gelachen. ‘Ook waren we een keer in Opheusden’, vervolgt Leydes,

‘Het was al laat ’s avonds toen de vraag kwam of ik trek had in een boutje. Nou dat had ik natuurlijk wel en toen het werk klaar was, wachtte ik geduldig op de dingen, die gingen gebeuren, maar er gebeurde niks. Ik besloot maar op te stappen, maar bij de deur stond ze ineens voor me…. met een doos met drie dooie hazen!’

Brandschoon

Dan, als de koffie op is, laat Leydes de werkplaats waar hij samen met Cor van den Hoorn al heel wat automaten voorzien heeft van een onderhuidse face-lift, even zien. Het blijken nette monteurs, het is er brandschoon. In het vier jaar geleden verbouwde gebouw hangt het gereedschap keurig waar het hoort te hangen, aan de wanden prijken watersport-foto’s, er staan planten en oude machines, gerepareerd natuurlijk. Het ziet er gezellig uit.

Ouderwetse liefde

De vraag hoe iemand het 40 jaar volhoudt lijkt overbodig. Nico Leydes heeft ouderwetse liefde voor het vak, de sfeer in het kleine bedrijf is gemoedelijk. ‘Het is hier heel plezierig en we hebben een grote vrijheid. We werken met weinig mensen en dan heb je iets voor elkaar over. En als je met plezier werkt, zijn de 40 jaren achteraf gezien snel voorbij gegaan’.

Bronvermelding: Automaten Stukje uit Magazine Januari 1995